COVID-19 pandemisi, ülkemiz için uzun yıllar unutulmayacak etkileri olan tarihi bir sınavdı. En önemli bulaş yolu damlacık olan COVID-19 virüsü için, “Maske-Mesafe-Hijyen” kuralı elbette tek başına yeterli değildi. Devlet tarafından ekonomik yönden yeterince desteklenemeyen emekçinin hayatlarına devam etmek için çalışmak zorunda olduğu, sadece belirli gün ve saatlerde yetersiz eve kapanma süreci yaşayan, Sağlık Bakanlığı’nın “Evde kal” çağrılarının havada kaldığı ülkemizde; işyerlerinde, lokantalarda, kafelerde, alışveriş merkezleri gibi alanlarda ekonomik ve sosyal faaliyetler devam etmek zorunda kalmıştı. Haziran ayında “yeni normalleşme” adı verilen, resmi vaka sayılarının gerçek hasta sayılarını tutmadığı, turizm gelirlerinden taviz verilmemesi adına “yalancı bahar” yaşatılan ülkemizde sonbaharda acı gerçekle yüz yüze kaldık. Ve maalesef pek çok vatandaşımızla beraber pek çok sağlık emekçimizi gelişmiş ülkelerden daha fazla kaybettik.
İşçi sağlığı ve güvenliği alanında pandemi nedeniyle zorlu bir süreç yaşadığımız 2020 yılında ulusal ve uluslararası pek çok yayının yanı sıra TTB İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği (İSİH) Kolu olarak “COVID-19 Pandemisinde İşyeri Hekimleri İçin Rehber”, “İşyeri Hekimleri İçin COVID-19 Vaka Yönetim Rehberi” ve “COVID-19 Temaslı Çalışanların Tespiti ve Değerlendirilmesi” algoritmaları paylaşıldı. İşyerlerinde hekimlerimiz ve iş güvenliği uzmanlarının önerileriyle çalışanlara ve sağlık personeline kişisel koruyucu donanımların temini, servis araçlarında ve işyerine girişte ateş ölçümü, servis araçlarında yolcu kapasitesinin azaltılması, çalışma, dinlenme, giyinme ve beslenme alanlarında hijyen ve havalandırma tedbirlerinin alınması, hijyen eğitimleri verilmesi, çalışma alanlarının yeniden dizaynı ve seperasyon işlemleri gibi pek çok önlem alındı.
Olası vakalar için işyerlerinde oluşturulan izolasyon odasında semptomlarının sorgulanması ve ilgili kurumlara sevkin sağlanması, il-ilçe sağlık müdürlüklerine yakın temaslı çalışanların bildirimi, telefon ile sağlık danışmanlığı ve hasta takibi, COVID-19 geçirmiş çalışanların tedavi sonrası işe dönüş muayenesi gibi tüm süreçlerde işyeri hekimlerimiz büyük bir özveriyle çalıştılar.
Pandemi yeni teknolojilerin sunduğu imkanlarla uzaktan çalışmayı, dijital platformlarla uzaktan eğitim ve toplantıları da gündeme getirdi. TTB İSİH Kolu olarak kasım ve aralık aylarında dijital ortamda bir araya geldik. 3 Aralık 2020’de pek çok tabip odamızın İSİH komisyonlarının demokratik katılımıyla İSİH Kolu Yürütme Kurulu seçimini gerçekleştirdik.
Göreve geldikten sonra ilk iş, işyeri hekimlerimizin ve sağlık personelimizin aşılanması için gerekli planlamanın yapılması konusunda Sağlık Bakanlığı’na taleplerimizi ilettik. 2021 yılı işyeri hekimliği asgari sözleşme ücretleri, görüş ve talebimiz doğrultusunda TTB Merkez Konsey tarafından %22 artış ile onaylandı.
Kapalı alanların yoğun kullanıldığı kış günlerinde yayılımı azaltmak ve havalandırma tedbirlerinin önemini bir kez daha vurgulamak için 24 Aralık 2020’de İSİH Kolu Başkanı Dr. Mustafa Dönmez ve TTB Merkez Konsey üyesi Prof. Dr. İbrahim Akkurt moderatörlüğünde “İşyerlerinde COVID-19 Bakımından Havalandırma Tedbirleri” panelini çevrimiçi düzenleyip canlı yayımladık. Gazi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Zeki Yılmazoğlu ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Haluk Çalışır’ın sunularını paylaştığı panelde güncel ASHRAE, REHVA kılavuzları ışığında, işyerlerinde havalandırma konusunda alınabilecek önlemleri konuştuk. Sahada çalışan işyeri hekimlerimiz ve iş güvenliği uzmanlarımızdan çok olumlu geri bildirimler aldık. 2021’de güncel konularda çevrimiçi panel çalışmalarımızı sürdürmeyi hedefliyoruz.
COVID-19 pandemisinde çalışma koşulları nedeniyle sağlık çalışanlarının enfeksiyon riski ve meslek hastalığı açısından illiyet bağı yüksektir. COVID-19 hastalığının sağlık çalışanları için meslek hastalığı sayılması mücadelesini TTB Merkez Konseyi ile birlikte sürdürüyoruz.
2020 yılının kahramanları hiç kuşkusuz virüse karşı kendi sağlıklarını tehlikeye atarak mücadele veren sağlık çalışanlarıdır. Bu uğurda hayatını kaybeden tüm sağlık çalışanlarımızı rahmet ve minnetle anıyor, üstün görev bilinci ile mücadeleyi sürdüren kahramanlarımıza şükranlarımızı sunuyoruz.
Dr. Mustafa DÖNMEZ
TTB İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kolu Başkanı