Tıp Dünyası – HABER MERKEZİ –
Dünya Tabipler Birliği 206. Konsey Toplantısı, 19-22 Nisan 2017 tarihleri arasında Zambiya’nın Livingstone kentinde yapıldı. Türk Tabipleri Birliği’nin de katıldığı toplantıda, hekimlik uygulamaları ve toplum sağlığı ile ilgili pek çok önemli konuda kararlar alındı.
Konsey toplantısı öncesinde çalışma gruplarına ayrılan program çerçevesinde, DTB Cenevre Bildirgesi / Hekimlik Andı’nı güncelleme çalışmaları için toplantı düzenlendi. Diğer beş ülke tabip birliği ile birlikte Hekimlik Andı’nı güncellemek üzere seçilen Türk Tabipleri Birliği; gerek Hipokrat Yemini, gerekse de internetten erişilen keyfi düzenlenmiş yemin metinlerinden farkının vurgulanması için DTB Cenevre Bildirgesi’ne “Hekimlik Andı” biçiminde bir altbaşlık eklenmesini önerdi ve bu öneri kabul gördü. TTB ayrıca;
- Cinsiyet, politik görüş, milliyet, etnik köken gibi tıbbi olmayan ölçütlere göre ayrım yapmama yükümlülüğünden söz eden ifadeye “ödeme gücü” ölçütünün de eklenmesi,
- Kişi özerkliğine saygı gösterme yükümlülüğünün And’a eklenmesi,
gibi öneriler getirerek çalışma grubunun gündemine sundu. DTB Cenevre Bildirgesi’de grupça yapılan değişikliklerin Mayıs ayı içinde DTB sayfasından yayımlanarak tüm dünyadan görüş ve katkılara açılmasına karar verildi.
Konsey toplantısının ilk gününde, Şırnak Tabip Odası eski başkanı ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı Cizre temsilcisi Dr. Serdar Küni’nin aylardır süren tutukluluğu üzerine alınan acil kararda; konuyla ilgili ve Türkiye'nin de taraf olduğu uluslararası sözleşme ve kararlar hatırlatılırken, bir hekimin hastalara yardım ettiği için cezalandırılmasının uluslararası insani hukuk ve insan hakları standartlarının ve tıbbi etiğin açık ihlali olarak değerlendirildiği kaydedildi (kararın orjinali ve Türkçesine TTB internet sayfasından erişilebilir).
Toplantıda alınan önemli kararlardan biri, Türk Tabipleri Birliği’nin de katkılarıyla güncellenen DTB Malta Bildirgesi’nin kabul edilerek Genel Kurul onayına iletilmesiydi. Açlık grevlerinde hekim tutumuyla ilgili dünya çapındaki temel metin olan Bildirge’de yapılan revizyon ile, hekimlerin karar verme yeterliği olan açlık grevcilerini zorla beslememe, buna yardım etmeme ve önermeme yükümlülükleri olduğu, yeterliğini yitirmiş grevcilerin daha önceden verdikleri kararlara saygı gösterilmesi gerektiği bir kez daha ve açıkça vurgulanmış oldu.
TTB’nin revizyon çalışmalarına katıldığı bir diğer belge, DTB Sağlık Hizmetlerine Erişim Bildirgesi idi. Bildirge metninde bulunan QALY ve DALY gibi maliyet-etkinlik ölçütlerinin kaynak dağıtımında kullanılabileceğine ilişkin ifadeler, TTB’nin ‘maliyet-etkinliğe dayalı politikaların gereksinime dayalı erişimi azalttığı’ biçimindeki itirazının da etkisiyle metinden çıkarıldı. Yanı sıra;
- toplumun, ödeme gücünden bağımsız olarak tüm üyelerine uygun düzeyde sağlık hizmeti sağlama yükümlülüğü olduğu,
- ülkelerin, toplumda eşitsizlikleri artırdıkları için, cepten harcamaları ve özel sağlık sigortalarını gereksiz kılacak geri ödeme sistemleri geliştirmeleri gerektiği,
- hekimlerin sağlık sisteminin bilgisine sahip olmalarının, kendilerine, bireysel olarak ya da ulusal tabip birlikleri aracılığı ile sağlığın toplumsal belirleyenleri ve sağlık hizmetlerine erişim konusunda toplumsal açıdan bilinçli bir rol oynama sorumluluğu yüklediği
Bildirge’nin içeriğine eklendi.
TTB’nin revizyon çalışmalarına katkı sunduğu başka bir belge, DTB Silahlı Çatışmalar üzerine Açıklama idi. Çalışma grubunda Kore Tabip Birliği'nin başkanlığında TTB, yanı sıra İngiltere, Rusya, Polonya, Hindistan Tabip Birlikleri vardı. Savaş ve silahlı çatışmaların doğrudan ve dolaylı çok ciddi sağlık sorunları olduğu belirtilen metinde, çatışan tarafların sağlık kurumlarını üs olarak kullanmamaları, sağlık çalışanlarının, kurumlarının ve araçlarının hedef alınmaması gerektiği vurgulandı.
Ayrıca; TTB’nin önerdiği “Tıp eğitimi içinde temel tıbbi bilimlerin de merkezi öneme sahip olduğu" vurgusunu içeren ‘DTB Tıp Eğitimi Üzerine Açıklama’ ile TTB’nin önerdiği “Suyun ticarileştirilmesinin önemli olumsuz etkileri olabileceği” ifadesini içeren ‘DTB Su ve Sağlık Üzerine Açıklama” Konsey’ce kabul edilen tutum belgeleri oldu. DTB bu belgelerin yanı sıra; Bulaşıcı Hastalık Salgınları, Boks, Esrarın Tıbbi Amaçlı Kullanımı, Uçak Yolculuğunda Tıbbi Yardım, Alkol Kullanımı, Su Çiçeği, Olagandışı Durumlar, HIV, Zorla Anal Muayene, Akran Şiddeti ve Taciz konularında tutum belgelerini görüşerek kabul etti.
Sağlık ve İklim Değişikliği, Tıpta Kadın, Tıbbi Ürünlerin Adil Ticareti, Plastik Torbalar, Kişi-Merkezli Tıp Uygulamaları, Çocukların Suistimal Edilmesi, Organ ve Doku Aktarımı, Sağlık Turizmi ve Hekimlerin Evlat Edinme İşlemlerinde Suistimalleri Önleme Rolü konulu belgelerin ise yeterli derecede olgunlaştırılmamış noktalar içerdiği gerekçesiyle ilgili çalışma gruplarına ve tüm üye tabip birliklerine tekrar gönderilmesine karar verildi.
DTB Genel Kurul toplantısı 2019 yılında İstanbul’da düzenlenecek.