SGK Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi’nde kayıtlı bazı nonsteroid analjezik jel, sprey, miyorelaksan kremlerin de olduğu 52 ilaç 8 Eylül tarihli Resmî Gazete ilanıyla geri ödeme kapsamından çıkarıldı. Bu uygulamanın gerekçelerinden birisi kas gevşetici kremlerin etkisine dair kanıt olmadığı ise “Tiyokolşikozit” içeren lokal ilaçlara bakanlığın en başta neden ruhsat verdiği sorulmalıdır. Ağrı kesici jel ve spreylerin fazla reçete ediliyor olması da neden olarak gösteriliyorsa; bunun cevabı da poliklinikte kısa sürede çok sayıda hasta muayene etme zorunluluğunun yol açtığı her hastaya reçete yazma ihtiyacı olabilir. Ancak geriatrik hastalarda eğer gastrit, reflü, böbrek yetmezliği, kalp hastalığı varsa, polifarmasi ya da antiagregan kullanımı söz konusuysa eklem artrozu için topikal ağrı kesici spreylerin iyi bir seçenek olduğu, bu ilaçların ödenmemesinin tedavi şansını azalttığı, hekimin tedavi seçimindeki bağımsızlığını etkilediği bilinmelidir. Bu ilaçlar SGK tarafından karşılanmadığında, yurttaşların cebinden daha fazla ilaç harcaması olmaktadır. Bu şekilde reçetesiz ilaca dönüşen ilaçlar Tarım Bakanlığı izniyle eczane dışında da satılabilmektedir. Kanunda “Reçetesiz satılmasına müsaade edilmeyen müstahzarların tıbbi mecmualardan başka yerlerde reklamları yapılamaz” denirken eğer ilaç reçetesiz de satılabiliyorsa televizyon ve sosyal medyada reklamı yapılabilir, etki ve yan etki detayı verilmeden övülebilir, kişi de kendi kendini tedavi edebilir anlamına gelmektedir. Bunun bilinçsiz ilaç kullanımı ve zarara yol açacağı aşikardır. Daha önce de geri ödeme kapsamından çıkarıldıktan sonra hızla fiyatları artan birçok ilaç vardır. Örneğin; Supradyn 2006 tarihinde fiyatı 10,19 TL iken, şimdi 50-149 TL arasında değişkenlik göstermektedir.
Tebliğ ile ayrıca eş değer ilaçlara ödenecek bedellerin belirlenmesinde uygulanan taban birim fiyat uygulaması %10’dan %5’e düşürülmüştür. Bunun anlamı da o grupta referans alınan en ucuz ilaca göre SGK’nin ödediği ücret düşürülerek, hastanın ödediği payın artması demektir.
Doç. Dr. Deniz Erdoğdu
TTB Merkez Konseyi Üyesi