Seçim konusuna girmenin pek doğru olmadığı acı günler yaşıyoruz. 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi, 11 ilimizde çok ciddi yıkıma, enkaza yol açarken binlerce insanımızın ölmesine, kaybolmasına, yaralanmasına, sakatlanmasına, evini yurdunu kaybetmesine neden olmuştur. On yıllardır bilimsellikten uzak şehircilik anlayışı, yanlış uygulamalar, denetimlerin hakkıyla yapılmaması bilançoyu ağırlaştırmıştır. Olay sonrası da hızlı kurtarma ve ilk yardım olmaması, ihtiyaçların halen yeterince karşılanmaması, yönetimi haklı olarak sorgulatmaktadır. Depremzede yurttaşlarımızla dayanışma içinde olmak, onların acılarını hafifletmek, ihtiyaçlarını karşılamak için elden gelenin fazlasını yapmak her kurumun, her kesin boynunun borcudur.
Demokrasiye geçiş yolunda 2023 Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi, yurttaşlarımız için hayati önemdedir. Ülke içinde yüzyılın seçimi olarak değerlendirme yapılırken, yabancı yayınlar yılın en önemli seçiminin Türkiye’de olacağından bahsetmektedir. Sırasıyla 2014, 2015,2017 ve 2018 seçimlerinde Anadolu Haber Ajansı’nın manipülasyonu, Yüksek Seçim Kurulu’nun taraflılığı, sosyal medyada trollerin faaliyetleri gibi müdahaleler seçimleri hileli kılmış, sonuçlar kuşku yaratmıştır.
Tüm bu olumsuz tecrübeler, özellikle muhalif kesimler ve duyarlı yurttaşlar için travmatiktir. Öte yandan 31 Mart 2019 Mahalli İdareler Seçimleri, özellikle İstanbul’da muhalefetin dirayetli tutumu, yurttaşların, sivil toplumun gönüllü faaliyetleri ile daha şeffaf, güvenilir sonuçlar elde edilebileceğini ortaya koymuştur. Tüm bu tecrübeler, demokrasi güçlerinin seçimleri takibinin, sorumluluk almalarının önemli olduğunu ortaya koymaktadır.
Biz demokratik kitle örgütleri, sendikalar, meslek örgütleri, sivil toplum örgütleri, dernekler, seçimlerin şeffaf, güvenilir şekilde yapılmasına olanak sağlamak, yurttaşların öğrenilmiş çaresizliğini yenmek için Temmuz 2020 itibariyle bir araya gelmeye başladık ve zaman içinde daha da genişledik, çoğaldık. Toplum tarafından kurumlar içinde en güvenilir kabul edilen, yüz binlerce üyesi olan demokratik kitle örgütlerinin bir araya gelişi, çok kıymetlidir.
Seçim Güvenliği Platformu (SGP) olarak ilk basın açıklamamızı 1 Aralık 2021’de gerçekleştirdik ve kamuoyuna sesimizi duyurduk. Seçim Güvenliği Platformu koordinasyonu olarak haftalık toplantılarımıza devam ederken, İstanbul, Ankara, İzmir’de yerel il düzeyinde birliktelikler oluşturduk. Diğer illeri bileşenlerimiz üzerinden aradık, seçim güvenliği konusunda yerel işbirlikleri konusunda önerilerde bulunduk. Seçim Güvenliği Platformu içinde yer almayan ancak gözlemci durumundaki muhalif siyasi partilerin hepsiyle ayrım yapmadan, genel merkez düzeyinde seçimden sorumlu yetkili ekipleriyle iki tur görüşme yaptık. Sivil toplum olarak sahip olduğumuz potansiyelden bahsettik, bunun sonucunda işbirliği imkânları belirdi. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’ndan (AGİT) tarafından seçimlerle ilgili en geniş kesimin temsiliyetini sağladığımız görülmüş olacak ki toplantı için davet edildik, kendileriyle verimli bir toplantı gerçekleştirdik. Atölye ve sempozyumlarla; seçim sistemleri, seçimlerle ilgili yasal çerçeve, meclisin seçimi ilgilendiren faaliyetlerini takip, seçimin otomasyon sistemi (SEÇSİS) gibi konularda bilgi eşitlemesi yaptık. Ayrıca web sistemizde tüm basın açıklaması, SESSİS Powerpoint sunumu, dokümanlar, sempozyum videosu, fotoğraflara ulaştırma imkanını sunduk.
Faaliyetlerimizi sadece seçim gününe indirgemiyoruz, seçim öncesi dönemde yaşanan baskıların, eşitsizliklerin belirleyici olduğunun farkındayız. Seçime giden süreçte işitsel, görsel, sosyal medyanın kullanımı, muhalif partilere fırsatların eşit kullandırılması konularına odaklanmak önemlidir. Kamuoyunda dezenformasyon olarak bilinen 13 Ekim 2022’de yasalaşan kanunla iktidar sosyal medya üzerinde kontrolü artırmış, habere erişim yasağı, bant daraltma, internet yavaşlatma serbestisine kavuşmuştur. En son sosyal medyaya yönelik basın ilan kurumunun reklam yasağı ile yeni kısıtlar getirilmeye çalışılmaktadır. Muhalif televizyon kanallarına RTÜK’ün uyguladığı para cezaları zaten yıllardır sürmektedir. Bu konuda toplumu sansüre karşı aydınlatma amacıyla gerekli uyarıyı yaptığımızı söylemeliyiz. Çözüm olarak seçim öncesi ücretli VPN gibi sosyal medya hizmet sağlayıcısı kullanmak, gerekirse sosyal medya dışı basılı yayın, radyo imkânlarının değerlendirilebileceğini düşünmekteyiz. Zira seçimin gerçekleştiği günün sonunda sonuçlara ait verilerin duyurulmasında iktidarın hegemonyasıyla yanlış çarpıtılmış bilgi karşında bilgiyi yaymak önemli olacaktır.
Nisan 2022’de yasalaşan Milletvekili Seçimi Kanunu ile demokratik seçime karşı eşit siyasi mücadeleyi zorlaştıran, kamu kaynaklarını keyfi kullanan, eşitsizlikleri daha da derinleştiren bir durum ortaya çıkmıştır. SGP olarak bu konuda muhalif siyasi partilerle görüşüp, uyarılarımızı basın bildirisi ile ortaya koyduk.
Ne yazık ki yönetim, çoğu devlet kurumunu, hazinenin kaynaklarını özgürce kullanırken, hazine yardımını bloke etme, parti kapatma gibi konularla baskıyı sürdürmektedir. İstanbul Belediye Başkanı’na hukuksuz bir ceza verilmiş, dahası belediyeye kayyum atama tehdidi de gündeme gelmiştir. Bölgede çok sayıda belediyeye kayyum atanması, HDP milletvekillerinin, belediye başkanlarının, siyasetçilerinin cezalandırılması da bilinen eşitsizliklerdendir. En büyük muhalefet partisi CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’na rantiyeci çetelerin verdiği gözdağı hepimizi ilgilendiren ciddi bir güvenlik sorunudur; bu durum muhalefetin faaliyetlerine ve söz kurma hakkına saldırı olarak değerlendirilmelidir. Ayrıca İç İşleri Bakanı’nın hazine kaynaklarıyla finanse ettiği sekiz bini bulan trol ordusunun varlığı ortaya dökülmüştür. Tüm bunların ciddi olumsuzluklar olduğu kabul edilse de ön almak anlamında önceden bilinmesi kıymetlidir.
Seçimin başlamasından bitimine kadar dürüst bir şekilde yönetimi konusunda, Anayasa tarafından görevlendirilmiş Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) ciddi bir sorumluluğunun olduğunu hatırlatmak da önemlidir. Mayıs ayında yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi depremzedelerin göç ettiği yerlerde gerekli çalışma yapılarak depremzedelerin oy kullanma hakları sağlanmalı, deprem bölgesinde de düzgün bir seçim için gerekenler yapılmalıdır. Bunun için YSK’nin yeterli zaman, imkân ve teşkilatı vardır. Oy kullananların ayırt edilebilmesi için parmaktan çıkmayan mürekkep uygulamasının da tekrar başlatılması gereklidir.
Meslek örgütü ve sendikaların üyesi kamu çalışanlarının sandık kurularında görev alması için gönüllü olmasını teşvik eden duyurularımız olacaktır. Ayrıca tüm yurttaşların sorumluluk alması sandıkların kurulduğu okullarda müşahitlik yapması, ilçe seçim kurullarına kadar seçim yasasının tanıdığı pek çok imkânı kullanması önemlidir.
Halkımız seçimde oy kullanmayı sever, katılımcıdır; kaygıyı neşeye dönüştürmek mümkündür.
SGP olarak Mayıs ayında gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinde yurttaşlarımızın gönül rahatlığıyla sandıklara gidip oy kullanmasını, sonuçlara güvenebileceklerini söyleyebilmeliyiz..
Seçim Güvenliği Platformu Katılımcıları
- DİSK
- KESK
- Türk Tabipleri Birliği (TTB)
- SODEV
- Alevi Bektaşi Federasyonu (ABF)
- Eşit Haklar İçin İzleme Derneği
- Hak İnisiyatifi Derneği
- İnsan Hakları Derneği
- Mülkiyeliler Birliği
- ODTÜ Mezunları Derneği
- Anıtpark Forum
- Anti Kapitalist Müslümanlar
- Demokrasi İçin Birlik (DİB)
- Doğu ve Güneydoğu Dernekleri Platformu (DGD)
- Hak ve Adalet Platformu
- Seçim 2023 Yerel Medya Koordinasyonu
- Sensiz Olmaz Hareketi
- Yurttaş Girişimi
- Yurttaşlık Derneği
- Tüm emekliler Sendikası
- Kızılırmak Köy Dernekleri federasyonu
- Anadolu Birliği
- Pir Sultan Abdal Derneği
Gözlemci Kuruluşlar:
- CHP
- HDP
- DEVA Partisi
- Gelecek Partisi
- Saadet Partisi
- EMEP
- SYKP
- TİP
- HALKEVLERİ
- Oy ve Ötesi Derneği